Relatie tussen parentificatie, relatieverslaving en codependentie

Tijdens mijn zoektocht naar herstel van relatieverslaving en codependentie kwam ik het begrip parentificatie tegen. Ik vroeg me af wat het was en of ik dan ook geparentificeerd zou zijn. Ik kwam er al snel achter dat dit inderdaad het geval was. Misschien ben jij nu ook nieuwsgierig geworden en wil jij ook weten of je geparentificeerd bent? Laten we eerst eens kijken wat het begrip parentificatie nu daadwerkelijk inhoudt.

Wat is parentificatie?

Letterlijk staat parentificatie voor rolverwisseling. Deze rolverwisseling kan plaats vinden wanneer je als ouder jouw behoeften en wensen neerlegt bij je kind, jouw gevoelens op hen projecteert en/of  verantwoordelijk maakt voor jouw emoties.

Kinderen zijn nog niet in staat om jouw projecties te herkennen en bij jou te laten. In plaats daarvan zullen zij uit loyaliteitsgevoel zoveel mogelijk aan jouw wensen en behoeften voldoen, in de hoop jouw liefde, aandacht er erkenning te krijgen. Zij doen dit door verschillende rollen aan te nemen. Hierover straks meer…Als kind zul je je steeds meer aanpassen aan je ouders. Dit verschijnsel noemen we het parentificatie proces. Tijdens deze interactie ontstaat steeds meer wederzijdse afhankelijkheid.

Alle kinderen vinden het fijn om voor hun ouders te zorgen. Ze helpen zo nu en dan in het  huis of proberen hun vader of moeder te troosten als ze verdrietig zijn. Maar soms ontwikkelt dit patroon zich op een extreme manier en vindt er daadwerkelijk rolverwisseling plaats met als gevolg ontwikkeling van codependentie symptomen die weer uit kunnen monden in een relatieverslaving of co-verslaving.

Gezonde zorg en ongezonde zorg

Wanneer je je kind een gezonde emotionele ontwikkeling wil meegeven is het van belang dat je de zorg die je kind aan je geeft herkent en hem of haar daarvoor erkenning geeft. Je bent geweldig! Wat goed van je dat je me zo fijn helpt! Zo realiseert je kind zich dat het wordt gewaardeerd. Op deze manier ontwikkelen ze het gevoel “Ik mag er zijn” “Ik doe er toe” en kun je spreken van gezonde zorg. Houd ook in de gaten dat je de zorg reguleert en ook af en toe zegt: ga jij maar lekker spelen je hebt me nu genoeg geholpen. Op deze manier ontwikkelt het kind gezonde grenzen die hij/zij later ook zal naleven.

Wanneer je als ouders  de zorg van je kind niet ziet, niet erkent en niet afbakent dan kan je kind het gevoel ontwikkelen “Wat ik ook doe, het is nooit genoeg”.” Het probleem van mijn vader blijft bestaan” of “Mijn moeder blijft verdrietig”.  Het kind gaat zich verantwoordelijk en schuldig voelen waardoor er een gebrek aan eigenwaarde ontstaat. Vaak kun je als kind geen kant op met deze gevoelens waardoor er eenzaamheid ontstaat. Eenzaamheid en leegte die je als kind op allerlei manieren probeert te bedekken maar op latere leeftijd altijd weer de kop op steekt.

Herken je deze leegte en eenzaamheid? Of herken je misschien meer de manieren waarop je de eenzaamheid en leegte probeert te bedekken? Verslavingen, alcohol, drugs,relaties, seks, eetstoornissen en andere dwangmatigheden. Ga dan op zoek naar de onderdrukte gevoelens uit je jeugd zodat je jezelf kunt bevrijden, deze gevoelens alsnog te doorvoelen, te integreren en los te laten.

8 vormen van ongezonde zorg van ouders naar kinderen

Het kind dat klein moet blijven

 Het kind klein houden. Ouders vinden het vaak moeilijk om hun kind los te laten en te laten opgroeien tot zelfstandige volwassene. Het kind dat kind moet blijven stelt haar autonomie uit en blijft afhankelijk van haar ouders. Dit kan tot in het volwassen leven voort duren. Hierdoor is men niet in staat om verantwoordelijkheden te dragen, problemen op te lossen en risico’s te nemen.

Het kind als volwassene

Het kind gaat zich als een volwassene gedragen omdat de ouders daar onbewust om vragen. Ook wordt het kind gezien als een “gelijke” bijvoorbeeld als vriendin van de moeder. Er worden zaken gedeeld die niet passend zijn bij het ontwikkelingsniveau van het kind.

Het kind als partner

Bij alleenstaande ouders komt het vaak voor dat zij hun emoties delen met hun kind.
De emoties die je met je partner zou delen, deel je met je kind, bijvoorbeeld na een echtscheiding of overlijden. Deze partner-parentificatie is in onze samenleving in een hoog tempo aan het toenemen. Veel kinderen zijn de dupe van het verdriet, de angst of de woede van één of beide ouders of van de machtsstrijd tussen de ouders.

Het kind dat overmatig zorgt

Soms zijn ouders niet in staat om voor hun kinderen te zorgen, bijvoorbeeld omdat ze ziek zijn, het druk hebben of de zorg niet aankunnen. Het komt dan voor dat de oudste de zorg op zich neemt voor de andere kinderen. Dit kan het gevolg hebben dat je het op latere leeftijd moeilijk vindt om je eigen behoeften en wensen te herkennen en te vervullen. Dit is 1 van de primaire codependentie symptomen. Meestal vinden deze volwassen geparentificeerde kinderen dat zij sterk moeten zijn en voor anderen moeten zorgen. Uiteindelijk raken zij burn-out , overspannen, depressief , verslaafd en/of uitgeput.

Het kind dat verantwoordelijk is voor de emoties van de ouder

Wanneer een ouder geraakt wordt in een stuk oude pijn reageren zij vaak vanuit het gekwetste kind. Hierbij wordt vaak op een overdreven manier gereageerd waardoor erbij het kind allerlei gevoelens aangeraakt worden die niet bij de situatie  horen en niet van het kind zijn.

Het brave kind

Het kind gedraagt zich zo braaf mogelijk om te vermijden dat er problemen komen en zo toch nog wat liefde aandacht er erkenning te verkrijgen Hierdoor zal men op latere leeftijd het idee hebben  gewaardeerd te worden op wat ze doen en niet om wie ze is. Zij hebben de neiging om anderen ook zo te beoordelen. Zij schermen zich emotioneel af, houden al hun gevoelens onder controle en vermijden conflicten. Dit gedrag hebben zij in hun jeugd geleerd om aan de verwachtingen van hun ouders te voldoen maar uiteindelijk raken ook zij burn-out, depressief, verslaafd of overspannen.

De zondebok

Wanneer er veel spanning heerst  tussen de ouders kan het kind zich uitermate lastig gaan gedragen om de aandacht van de ouders af te leiden. Op deze manier fungeert hij of zij als bliksem-afleider. De zondebok krijgt steeds verwijten naar zijn hoofd geslingerd. Voor emotionele behoeften is er geen plaats. De gevolgen voor deze zondebok zijn: wantrouwen naar anderen: “Ik heb het toch altijd gedaan”, gevoelens van minderwaardigheid en moeite om in een groep te functioneren.

Het belangrijkste in de opvoeding is dat je liefde aandacht en erkenning geeft aan je kind. Je kunt niet vaak genoeg zeggen: “Ik hou van je” Ik ben trots op je” niet om wat je doet of bereikt hebt maar gewoon omdat je mijn kind bent!

Wil je meer weten over het doorbreken van relatieverslaving , codependentie en de bijbehorende parentificatie patronen? Kom dan vandaag zondag1 december 2019  naar het laatste gratis webinar van dit jaar.

https://counselling-center-changes.webinargeek.com/relatieverslaving-en-codependentie-2020-2

En als je denkt dat iemand baat kan hebben bij deze informatie stuur dit artikel dan gerust door of deel het hieronder.

Groetjes,
Claudia Krumme
Counselling center changes